circle
Kiến thức

06 lợi ích trong không gian Vòng tròn

Mai Ly Trần
June 30, 2023
3 phút

Để thảo luận về lợi ích, chúng ta cần bàn với nhau không gian Vòng tròn trong bài viết nhắc đến là không gian thế nào? 

Phương pháp Vòng tròn được nhắc đến trong bài viết này là dựa trên nền tảng Phương pháp vòng tròn The circle Way được gọi tên bởi Christina Baldwin và Ann Linne

Phương pháp Vòng tròn nói chung thường được biết đến như mô thức nền tảng để hỗ trợ các hình thức đối thoại nhóm mang tính khởi sinh. Ngày nay, nhiều dòng thực hành vòng tròn hiện đại đã và đang được triển khai cho các mục đích cụ thể: công lý phục hồi, giải quyết mâu thuẫn, xây dựng hoà bình, đối thoại nhân văn (1), chữa lành và chăm sóc sức khỏe tinh thần cộng đồng (2), huy động trí tuệ tập thể, huy động sự tham gia để cùng giải quyết xử lý các vấn đề chung (3), nhóm hỗ trợ xã hội trong y tế (4),.. trong bối cảnh cụ thể dành cho cá nhân, gia đình, trường học, công ty, tổ chức, cộng đồng,..Song song đó, di sản vòng tròn từ những tộc người bản địa vẫn còn tồn tại trên khắp thế giới, với những tên gọi khác nhau như Healing circle, talking circle, sharing circle,...(5)

  • Christina Baldwin và Ann Linnea đã khái niệm hóa Phương pháp Vòng tròn và trao tặng công trình này như một món quà cho nhiều nền văn hóa
  • The Circle Way đưa ra những đóng góp cụ thể trong chiều dài tiếp nối di sản Vòng tròn trên khắp thế giới: 

● Bánh xe của Các yếu tố trong vòng tròn (The Components Wheel)

● Ba nguyên tắc của vòng tròn

● Ba thực hành của vòng tròn

● Các thỏa thuận trong vòng tròn, khi chúng được sử dụng nguyên văn

● Mô tả phương thức này là “The Circle Way”

● Sử dụng và thực hành vai trò người bảo hộ luân phiên 

Từ những năm 1990, một số phương pháp luận dựa trên nền tảng vòng tròn đã được thiết kế với mục đích duy trì những đối thoại sâu sắc trong thế giới hiện đại.

Được đề xướng bởi Christina Baldwin và Ann Linnea vào năm 1994, Phương pháp Vòng tròn đã và đang được áp dụng thành công bởi nhiều hội nhóm với những mục đích và ý định khác nhau trên khắp thế giới. Ví dụ tiêu biểu kể đến là tổ chức Healing circle Global, áp dụng phương pháp vòng tròn The circle Way, và có sự điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh và mục đích của mình trong việc hình thành và xây dựng nhóm hỗ trợ xã hội đồng đẳng về chăm sóc sức khỏe tinh thần trong cộng đồng. 

Đây chính là khả năng thích ứng tuyệt vời của vòng tròn: nó cho ta cơ hội tập hợp nhau lại xung quanh một ý tưởng để đóng góp trí tuệ của mình,  cùng nhau xem xét và cân nhắc để đi đến những quyết định hành động như một tập thể.

Phương pháp Vòng tròn cung cấp bộ khung sườn giúp củng cố tổ chức và củng cố sức mạnh cho các cuộc đối thoại. Việc xếp những chiếc ghế thành một vòng tròn, đặt một biểu tượng tượng trưng cho mục đích ở giữa, chào hỏi ban đầu bằng một câu hỏi mở và sử dụng “vật nói” (6),... sẽ tạo ra sự thay đổi về chất của các cuộc thảo luận và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng những người tham gia, khiến họ mong muốn trải nghiệm vòng tròn thêm lần nữa. 

Vòng tròn là gì?

Vào buổi sơ khai, vòng tròn là một cấu trúc xã hội nơi mọi người cùng nhau đối thoại để hợp tác và hành động. Tổ tiên của chúng ta quây quần bên lửa trại để nấu ăn, sưởi ấm, giữ an toàn, kể chuyện, và cùng lập nên những quy tắc ứng xử và cách quản lý giúp phát triển cộng đồng.

Đây cũng chính là những lý do mà ngày nay chúng ta đến với vòng tròn: để được gần nhau, để khám phá những cách đối thoại an toàn, để chia sẻ câu chuyện, xây dựng cộng đồng và tiến hành những cuộc gặp gỡ, trao đổi trong tinh thần hợp tác. Vòng tròn tạo điều kiện để chúng ta khám phá sức mạnh của trí tuệ tập thể. Ở đó, chúng ta được khám phá con người thật của mình, cũng như tìm thấy mình có thể đóng góp gì cho cuộc thảo luận và nhiệm vụ chung.

Thực hành vòng tròn hoặc tinh thần vòng tròn nói chung thường bao gồm những yếu tố sau:

● Mọi người hiện diện cho nhau và mọi đóng góp đều được coi trọng trên tinh thần bình đẳng; chia sẻ là tự nguyện

● Các thoả thuận tham gia và định nghĩa về sự tôn trọng được diễn giải rõ ràng;

● Đối thoại/ tương tác được xem như một thực hành khác với những giao tiếp xã hội thông thường;

● Mỗi vòng tròn có mở đầu và kết thúc rõ ràng;

● Ý thức việc sử dụng vật nói

Phương pháp vòng tròn và tinh thần vòng tròn? 

Phương pháp vòng tròn và tinh thần vòng tròn hay nói cách khác Mechanics và Magic, 02 từ khoá rất đắt được gọi tên từ tổ chức Healing circle Global để hình dung dễ hiểu hơn về vai trò bổ trợ của chúng. 

Có thể hiểu Phương pháp vòng tròn hay các quy tắc, tiến trình trong vòng tròn có thể được biến hoá như các lớp áo để phù hợp với nhu cầu và mong muốn người sử dụng nói riêng, và xã hội nói chung theo thời gian, ví dụ một trong những đóng góp của phương pháp Vòng tròn the circle way vào di sản vòng tròn là việc gọi tên vai trò người bảo hộ trong vòng tròn.

Tinh thần vòng tròn là cái lõi, tinh chất hay những điều kì diệu bên trong lớp áo, và được biểu hiện tương đối giống nhau ở những điểm cốt tuỷ dù khoác bên ngoài lớp áo nào. Tinh thần này có tính chất khởi sinh (có yếu tố bất ngờ, khó đoán định trước) trong không gian vòng tròn. 

Nhìn sâu thì 02 vai trò này trong không gian đối thoại không phải là 2, cũng không phải là 1. Chúng không phải là hai thứ tách rời nhau, nhưng cũng không thể là một thứ. Nói đúng hơn, khi cái này có mặt, thì đâu đó cái còn lại cũng có mặt. 

Trong khi thực hành phương pháp vòng tròn thì đồng thời trong lúc đó tinh thần vòng tròn được biểu hiện, trong khi tinh thần vòng tròn có mặt thì đâu đó đã có những yếu tố trong phương pháp vòng tròn được áp dụng. Ví dụ bạn có thể nếm được “tinh thần vòng tròn" trong một  bữa cơm gia đình: có cảm giác được lắng nghe, trọn vẹn và thấu hiểu thì đâu đó hẳn là có yếu tố nào về mặt quy tắc đã được sử dụng ở đây, đó có thể là đã có một vài thoả thuận (ngầm, hoặc được gọi tên) trong không gian lúc đó, ví dụ như lắng nghe nhau chú tâm thay vì vừa nghe vừa dùng điện thoại. 

Là người thực hành vòng tròn, chúng ta cần thấu hiểu cả phương pháp vòng tròn mình đang thực hành, và cả tinh thần vòng tròn đã nằm sẵn trong DNA của chúng ta như thế nào, cũng như tinh thần ấy được nối dài ra sao xuyên suốt chiều dài lịch sử. Như vậy, sẽ gia tăng khả năng có thể linh hoạt ứng dụng và sử dụng vòng tròn trong các bối cảnh và mục đích khác nhau. 

Có một vài lợi ích của các không gian mang tinh thần vòng tròn nói chung, và The Circle Way nói riêng có thể kể đến: 

  1. Đồng kiến tạo: Trong bối cảnh “vòng tròn" tạo ra không gian mà mọi tiếng nói đều được lắng nghe, và trân trọng. Ở đó mọi người cảm thấy an toàn và khuyến khích chia sẻ, cũng như tham gia vào hoạt động nhiều hơn, góp phần gia tăng cảm giác thuộc về, và tính kết nối. Trong không gian vòng tròn khuyến khích sự tham gia đồng đẳng, cho phép các góc nhìn khác nhau lên tiếng. 
  1. Kết nối sâu: Ngồi trong bối cảnh “vòng tròn" cho phép người tham gia thực hành lắng nghe sâu và chia sẻ chân thật, điều mà dẫn đến những sự kết nối sâu sắc giữa những người tham gia. Bằng việc lắng nghe sâu, và lắng nghe chủ động trong không gian này, không gian này sẽ đồng thời kiến tạo sự thấu cảm, và lòng tin, góp phần xây dựng cảm giác thuộc về một cộng đồng, sự hỗ trợ và vững vàng. 
  1. Cộng đồng học tập, và chia sẻ trí tuệ tập thể: Ngồi trong không gian “vòng tròn" hỗ trợ chúng ta có thể chạm được vào phần trí tuệ tập thể của nhóm. Bằng việc tạo ra các không gian đối thoại, phản tư, và cùng khám phá, vòng tròn cho phép người tham gia được học từ những góc nhìn và trải nghiệm của những người khác nhau. Điều này có thể dẫn đến những phương án xử lý sáng tạo, bất ngờ, và có chiều sâu. 
  1. Hỗ trợ cảm xúc, gắn kết xã hội: Vòng tròn kiến tạo một không gian an toàn mà ở đó người tham gia có thể bộc lộ cảm xúc, chia sẻ những thử thách cá nhân và tìm kiếm sự chữa lành. Không gian lắng nghe không phán xét sẽ mang lại cho người tham gia cảm giác được lắng nghe, ghi nhận, sức bật trước những thử thách trong cuộc sống. Điều này góp phần phát triển và chuyển hoá cá nhân, gia tăng sức bật tinh thần, và sức khoẻ tâm thần lành mạnh
  1. Giải quyết mâu thuẫn và công lý phục hồi: Vòng tròn cung cấp một cách thức tiếp cận với mâu thuẫn theo góc nhìn từ công lý phục hồi. Bằng việc tạo ra không gian an toàn và có sự điều phối cuộc thảo luận, vòng tròn cho phép mỗi cá nhân được chia sẻ góc nhìn, hiểu về sự ảnh hưởng hành vi của mình đối với những người liên quan ra sao, từ đó góp phần hỗ trợ hoà giải, tái xây dựng lại mối quan hệ, gia tăng sự trách nhiệm với hành vi của mình
  1. Cải thiện sự tham gia trong hoạt động nhóm và cách ra quyết định: Vòng tròn có thể là công cụ hiệu quả để điều phối một cuộc thảo luận, và ra quyết định bằng việc nâng cao ý thức về sự lắng nghe chủ động, tôn trọng, và đồng kiến tạo giải pháp từ đa dạng góc nhìn. Phương pháp vòng tròn có thể hỗ trợ đội nhóm có một giải pháp đa chiều, hữu ích, và có sự tham gia từ mọi thành viên trong cuộc thảo luận.  

Tóm lại, Phương pháp vòng tròn mang lại nhiều lợi ích đa dạng trong từng bối cảnh, dù từ việc xây dựng cộng đồng, phát triển và chuyển hoá cá nhân, giải quyết mâu thuẫn, đến xây dựng văn hoá tổ chức, vòng tròn luôn là một công cụ hiệu quả trong việc thúc đẩy giao tiếp nhóm, kết nối, và thay đổi tích cực. 

Nguồn tài liệu tham khảo và chú thích:

(1) Thomas Reed, University of San Diego, USA, Chapter 9: A Critical Review of the Native American Tradition of Circle Practices

(2) https://healingcirclesglobal.org/

(3) https://artofhosting.org/

(4) https://www.researchprotocols.org/2019/1/e12322/

(5) https://zone.biblio.laurentian.ca/bitstream/10219/456/1/NSWJ-V2-art1-p8-20.pdf

(6) https://www.youtube.com/watch?v=_DVnAXZMS2Q&ab_channel=WalkingRaven

(7) The Circle Way pocket guide

circle

Nhận bản tin hàng tháng và các tài nguyên hữu ích từ Tròn Lành